1) Παρουσίαση από το ΕΜΠ μελέτης για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού

Η Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αττικής (ΤΕΔΚΝΑ) και οι Δήμοι Αλίμου, Γλυφάδας και Ελληνικού-Αργυρούπολης, σας καλούμε την Τετάρτη 26-1-2011 στις 12.30 στην αίθουσα τελετών του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ), οδός Ακαδημίας 61, 1ος όροφος, για την παρουσίαση ολοκληρωμένου του ερευνητικού προγράμματος ΕΜΠ-ΤΕΔΚΝΑ για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού.

Τα αποτελέσματα της έρευνας, που υλοποίησε επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ Νίκο Μπελαβίλα, τεκμηριώνουν τους λόγους για τους οποίους το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Ελληνικό πάρκο είναι αναγκαίο, φτηνό και εφικτό και υποδεικνύουν μια βασική στρατηγική βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων φάσεων για τη δημιουργία του. Αποδυναμώνουν πλήρως τόσο το σχέδιο Σουφλιά όσο και τα πρόσφατα για το ξεπούλημα του χώρου του Ελληνικού για και δικαιώνουν πλήρως τη θέση των Δήμων Αλίμου, Γλυφάδας & Ελληνικού-Αργυρούπολης για τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου πρασίνου, άθλησης και πολιτισμού.
Η έρευνα απαντά με συντριπτικά στοιχεία σε βασικά ερωτήματα:

• Είναι αναγκαίο το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού;
• Γιατί το μητροπολιτικό πάρκο πρέπει να γίνει στο πρώην αεροδρόμιο και όχι αλλού;
• Πόσο κοστίζει η δημιουργία και η συντήρησή του;
• Πού/πώς θα βρεθούν τα χρήματα;
• Πώς τελικά το πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού μπορεί να γίνει Μητροπολιτικό Πάρκο υψηλού πρασίνου, άθλησης και πολιτισμού προς όφελος όλων των κατοίκων του λεκανοπεδίου και της Αττικής;

Ο Πρόεδρος της ΤΕΔΚΝΑ
Δημήτρης Καλογερόπουλος

Οι Δήμαρχοι
Αλίμου Θάνος Ορφανός
Γλυφάδας Κώστας Κόκκορης
Ελληνικού-Αργυρούπολης Χρήστος Κορτζίδης

2) Παρουσίαση δράσης από την Πρωτοβουλία για έναν αυτοδιαχειριζόμενο
αστικό αγρό στο Ελληνικό

Η Πρωτοβουλία για έναν αυτοδιαχειριζόμενο αγρό στο Ελληνικό σας καλεί το απόγευμα της ίδιας μέρας, Τετάρτη 26-1-2011, στις 8μμ, στον Κοινωνικό Χώρο ΝΟΣΟΤΡΟΣ (Θεμιστοκλέους 66 – Εξάρχεια) σε ανοιχτή συζήτηση για τους αυτοδιαχειριζόμενους αστικούς αγρούς και την πρωτοβουλία που προωθείται στο Ελληνικό.

3) Συνοπτική περιγραφή εναρκτήριων δράσεων που πραγματοποιήθηκαν την εβδομάδα 17-23/1/2011

Πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2010 στις 7:30 μμ συνάντηση πολιτών από την ευρύτερη περιοχή του Ελληνικού, και όχι μόνο, με αφορμή το κάλεσμα της Πρωτοβουλίας για έναν αυτοδιαχειριζόμενο αστικό αγρό στο Ελληνικό. Παραβρέθηκαν περισσότεροι από 80 άνθρωποι οι οποίοι, αφού άκουσαν τις εισηγήσεις του Πάνου Τότσικα (πολεοδόμος, μηχανικός), της Νέλλης Ψαρρού (πολιτική επιστήμονας) και του Νίκου Μπελαβίλα (καθηγητής ΕΜΠ), εκδήλωσαν ενεργά το ενδιαφέρον τους για την κινητοποίηση αυτή.

Εκ μέρους της Πρωτοβουλίας, οι Πάνος Τότσικας και Νέλλη Ψαρρού ανέφεραν τα εξής:
– Το κάλεσμα αυτό απευθύνεται στην ευρύτερη κοινωνία προς συνδιαμόρφωση και, συνεπώς, είναι αναγκαία η ενεργός συμμετοχή για τη συνέχιση αυτής της πρωτοβουλίας. Αν και ευπρόσδεκτη η βοήθεια κάθε φορέα και συλλογικότητας, στην κινητοποίηση συμμετέχουμε ως πολίτες και οι αποφάσεις παίρνονται από κοινού.
– Η περιοχή του Ελληνικού, πλούσια σε μποστάνια και δέντρα κάθε λογής, άλλαξε χαρακτήρα το 1938 όταν άρχισε να κατασκευάζεται το αεροδρόμιο, ενώ αργότερα φτιάχτηκε και η βάση των Αμερικάνων. Έτσι, παγιώθηκε εδώ αυτό το δεδομένο, της ύπαρξης του αεροδρομίου, αν και συνέχισε να αναπτύσσεται ο οικισμός γύρω από αυτό (αστυφιλία). Το πρόβλημα που δημιούργησε η αστυφιλία και η γειτνίαση του αεροδρομίου με κατοικήσιμες περιοχές ήρθε να «λύσει» το νέο αεροδρόμιο στα Σπάτα. Τα Σπάτα, και η ευρύτερη περιοχή των Μεσογείων, ήταν μια πλούσια περιοχή σε αμπέλια, και όχι μόνο, η οποία τώρα ακολουθεί την πορεία του Ελληνικού: αστικοποίηση, μόλυνση, αποκοπή των κατοίκων της από τη γη και την καλλιέργεια. Για τη δημιουργία του νέου αεροδρομίου, όλοι οι τότε σχεδιαστές και πολιτικοί είχαν πει ότι το Ελληνικό θα δοθεί στους πολίτες, θα γίνει χώρος πρασίνου, κλπ. Φυσικά, αυτό δεν έγινε. ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ – ήδη η κυβέρνηση θέλει να το δώσει ΟΛΟ προς εμπορικές χρήσεις. Εάν λοιπόν θέλουμε να γίνει αυτό που όλοι οι σχεδιαστές, επιστήμονες και μελετητές έχουν προτείνει, θα πρέπει να το κάνουμε εμείς. Και μάλιστα, δυστυχώς, σε αντιπαράθεση προς την επίσημη πολιτική εξουσία.
– Η κινητοποίηση αυτή θα πρέπει να λειτουργήσει οργανωτικά και κινηματικά ανεξάρτητα από τον Δήμο, τόσο για να εγγυηθεί την κινηματική διαδικασία και την ενίσχυση των πολιτών από τα κάτω, όσο και για να ωφελήσει και τις προσπάθειες των δήμων, όπου αυτές είναι υποχρεωμένες να ακολουθήσουν τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Βέβαια, η περιοχή του Ελληνικού έχει μία ιδιαιτερότητα: έχει έναν Δήμο με πολιτική βούληση προς όφελος των πολιτών. Συνεπώς, μια κινητοποίηση σας αυτή που προτείνουμε, έρχεται να συμπληρώσει και να ενισχύσει τις προσπάθειες των ΟΤΑ της περιοχής.
– Προτείνουμε μέσα στο Μητροπολιτικό Πάρκο, που διεκδικείται από τους κατοίκους και τους δήμους της περιοχής, να συμπεριληφθεί ο αυτοδιαχειριζόμενος αστικός αγρός. Ο αστικός αγρός δίνει τη δυνατότητα να τροφοδοτείται η περιοχή με τρόφιμα απαλλαγμένη από τα οικονομικά και περιβαλλοντικά κόστη μεταφοράς, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην περιβαλλοντική και πολιτική εκπαίδευση των πολιτών, και ειδικά των νέων: είναι σημαντικό να εκπαιδευτούμε όλοι μας στο πώς να επιβιώνουμε, πώς να φροντίζουμε το περιβάλλον, κλπ με εκπαιδευτικά «σεμινάρια» που θα γίνουν στο Ελληνικό, καθώς θα μετατρέπουμε το παλιό αεροδρόμιο σε βιώσιμο χώρο, σε μαθητεία οργάνωσης από τα κάτω, σε μάθημα διεκδίκησης του αυτονόητου, αυτού που μας ανήκει.
– Πολιτικά, αυτή η κινητοποίηση πρέπει να κινηθεί άμεσα και μα γοργούς και αποφασιστικούς ρυθμούς καθώς ήδη η κυβέρνηση, και μέσω των διαδικασιών του περίφημου νόμου «fast-track» που επιβάλλει συνοπτικές διαδικασίες εγκρίσεων χωρίς τη γνωμοδότηση των θεσμισμένων κρατικών φορέων, δείχνει αποφασισμένη να παραχωρήσει ολόκληρο το Ελληνικό προς χρήσεις που σε άλλες περιπτώσεις έχουν μπλοκαριστεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας (δείτε σχετικό δημοσίευμα εδώ και εδώ).
– Τέλος, η πρόταση αυτή είναι συνολική και εφαρμόσιμη παντού: το κάλεσμα απευθύνεται και σε ανθρώπους από άλλες γειτονιές να το κάνουν στην περιοχή τους, ή πολύ περισσότερο στην ύπαιθρο, η οποία επίσης βάλλεται από παρόμοιες επιδιώξεις.

Μπορείτε να δείτε ένα σύντομο βίντεο από τις εισηγήσεις εδώ.

Στη συνέχεια, ο κ. Νίκος Μπελαβίλας, επίκουρος καθηγητή της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, ανέφερε κάποια στοιχεία από τη μελέτη του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, που συντάχτηκε για λογαριασμό των όμορων Δήμων. Συγκεκριμένα:
– Προτείνεται η δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου Υψηλού Πρασίνου, με κυρίαρχη χρήση πρασίνου και μόνο συμπληρωματικές εγκαταστάσεις για επιστημονικές και αθλητικές χρήσεις.
– Προτείνεται το ξήλωμα των αυθαίρετων Ολυμπιακών εγκαταστάσεων από την παραλία, και η από τα κάτω χρήση του χώρου, ως αντιδιαστολή στην προτεινόμενη αξιοποίησή του από ξένους επενδυτές.
– Ο μύθος για τη ρύπανση στην περιοχή δεν ισχύει: αφενός, η ρύπανση ήταν ατμοσφαιρική και όχι προερχόμενη από χυμένα χημικά και καύσιμα, αφετέρου με το πράσινο η περιοχή θα βοηθηθεί στην όποια απορρύπανσή της γρηγορότερα. «Αν η περιοχή είναι μολυσμένη, γιατί την προορίζουν για σπίτια, μεταξύ άλλων;», αναρωτήθηκε ο κ. Μπελαβίλας.
– Παρομοίως, δεν ισχύει ο μύθος για το τεράστιο οικονομικό κόστος δημιουργίας Πάρκου. Αφενός, το κόστος δεν είναι 700 εκ. ευρώ, όπως λέει το αρμόδιο υπουργείο, αλλά μόνο 101 εκ. ευρώ, αφετέρου το μισό απ’ αυτό (50 εκ ευρώ) ήδη χρωστάνε ιδιώτες που χρησιμοποιούν τώρα εγκαταστάσεις του χώρου.
– Το πρόβλημα του νερού λύνεται άμεσα με την ανάκτηση των ρεμάτων, που ευτυχώς δεν μπαζώθηκαν κατά την κατασκευή του αεροδρομίου, αλλά και με μεταφορά νερού, το κόστος της οποίας περιλαμβάνεται στο συνολικό κόστος των 101 εκ. ευρώ.
– Τέλος, η περιοχή είναι πλούσια σε αρχαία, η ανάδειξη των οποίων προτείνεται μέσα στη μελέτη.

Όπως τόνισε ο κ. Μπελαβίλας, ο ίδιος αλλά και όλη η ομάδα του εργαστηρίου του ΕΜΠ που ασχολήθηκε με το θέμα είναι πρόθυμοι και με ιδιαίτερο ενθουσιασμό θα προσφέρουν την εθελοντική τους εργασία και συνεισφορά για το εγχείρημα αυτό.
Ολόκληρη η μελέτη (300 σελίδες) είναι αναρτημένη εδώ.

Οι παραβρισκόμενοι πολίτες στη συνάντηση αυτή στη συντριπτική τους πλειοψηφία χαιρέτησαν το εγχείρημα και δήλωσαν το άμεσο ενδιαφέρον τους για την κινητοποίηση αυτή. Κατά την πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα που ακολούθησε, τέθηκαν τα παρακάτω ζητήματα:
– Το ζήτημα των αστικών αγρών να ενταχθεί στη γενικότερη κινητοποίηση για τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου.
– Να κινηθούμε γρήγορα και αποφασιστικά διότι η κυβέρνηση ήδη επιδιώκει την άμεση παραχώρηση της έκτασης σε ιδιώτες. Να ενημερωθεί ευρύτερα ο κόσμος και η κινητοποίηση αυτή να αγκαλιαστεί από όλη την Αττική καθώς δεν πρόκειται για ένα τοπικό ζήτημα των όμορων δήμων.
– Να κινηθούμε άμεσα και από τα κάτω με δράσεις που θα αμφισβητούν de facto τις επιλογές της κυβέρνησης, όπως το ξήλωμα των κάγκελων που περιφράσσουν το χώρο, το φύτεμα δέντρων, κλπ. Επισημάνθηκε η ανάγκη να μην εμπλακούμε σε γραφειοκρατικές διεκδικήσεις αλλά να προτιμηθεί η από τα κάτω άμεση διεκδίκηση.
– Πολλοί παραβρισκόμενοι προσέφεραν τις γνώσεις και τις εργασίες τους, όπως για παράδειγμα αγρότες εθελοντές τα μηχανήματά τους για σκάψιμο, γεωπόνοι τις μελέτες τους αλλά και την επιτόπου εργασία τους σε εργαστήρια κηπευτικών δραστηριοτήτων, καθώς επίσης και για τη δημιουργία τράπεζας σπόρων.
– Προτάθηκε η παρότρυνση ανέργων και συνταξιούχων να ενεργοποιηθούν, καθώς έχουν και το χρόνο και τη γνώση (οι μεγαλύτεροι) των καλλιεργειών.
– Τέλος, επισημάνθηκε η ανάγκη αυτή η κινηματική διαδικασία να μην υποσκελίσει/παραγνωρίσει την παρούσα δημοτική αρχή, η οποία υποστηρίζει και αυτή τα περισσότερα από τα αιτήματα που έχουν διατυπωθεί.

Σε συνέχεια της πρώτης αυτής συνάντησης, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 23/1 στον υπαίθριο χώρο του Πάρκου Αεροπορίας, στο Ελληνικό, νέα συνέλευση της «Πρωτοβουλίας για έναν αυτοδιαχειριζόμενο αγρό στο Ελληνικό», με την παρουσία του Δημάρχου Ελληνικού Χρήστου Κορτζίδη και εκπροσώπου της ερευνητικής ομάδας του ΕΜΠ. Στη συνέλευση συζητήθηκαν διάφορα ειδικά ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση ενός πιλοτικού και ενός παραγωγικού αγρού στον χώρο του πρώην αεροδρομίου, και δόθηκαν μια σειρά πληροφορίες από συμμετέχοντες Γεωπόνους και Βιοκαλλιεργητές σχετικά με τους λαχανόκηπους, τους σπόρους, το έδαφος, κλπ.
Από την συζήτηση προέκυψε η ανάγκη της οργάνωσης το επόμενο διάστημα ενός Σεμιναρίου με Μαθήματα Κηπουρικής για αρχάριους, σε επιλεγμένο τμήμα του χώρου και η οργάνωση μιας καμπάνιας πληροφόρησης των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής αλλά και κάθε ενδιαφερόμενου, για την σημασία της λειτουργίας ενός αυτοδιαχειριζόμενου αγρού στο Ελληνικό.

Στο μεταξύ, κατατέθηκε επισήμως και ολόκληρη η μελέτη που εκπόνησε η ομάδα του ΕΜΠ που αφορά τη διαμόρφωση του χώρου του πρώην αεροδρομίου σε Πάρκο Υψηλού Πρασίνου.
Επισημαίνεται ότι την Τετάρτη 26/1, στις 12.30μμ θα γίνει παρουσίαση της έρευνας του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος του ΕΜΠ, στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθήνας (Ακαδημίας 61), ενώ την ίδια μέρα, στις 8.00μμ, θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή συζήτηση για τους αυτοδιαχειριζόμενους αστικούς αγρούς και την πρωτοβουλία που προωθείται στο Ελληνικό, στο NOSOTROS, Θεμιστοκλέους 66- Εξάρχεια.

Πρωτοβουλία για έναν αυτοδιαχειριζόμενο αγρό στο Ελληνικό
Επικοινωνία : 210 9954362- 6932 254161- 6974 644383- 6977 239066
Ε- mail: [email protected]