02.11.2010
Γνωρίζαμε από καιρό ότι ο "Καλλικράτης" αποδυναμώνει την τοπική αυτοδιοίκηση και ενισχύει το κεντρικό κράτος. Το ζήτημα είναι, σε ποιον ευρύτερο πολιτικό σχεδιασμό εντάσσεται αυτό;

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»


Οι νέες «δημοτικές» εκλογές θα γίνουν σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο του ΠΑΣΟΚ. Η κυβέρνηση είχε διατυπώσει προς κάθε κατεύθυνση τη… δέσμευσή της να ενισχύσει την τοπική αυτοδιοίκηση, να χτυπήσει τη διαφθορά και να ενδυναμώσει τους πολίτες. Κι έτσι, ο «Καλλικράτης» μεγάλωσε ακόμη περισσότερο τους δήμους απ’ ότι ο προγενέστερός του «Καποδίστριας» συνενώνοντας εξουσίες και κονδύλια σε μία αρχή, φέρνοντας τις αρμοδιότητες της Πολεοδομίας, για παράδειγμα, στους δήμους και δημιουργώντας ένα απρόσωπο υδροκέφαλο περιφερειακό σχήμα. Είναι προφανές ότι ο «Καλλικράτης» αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου πολύ καλά μελετημένου με συγκεκριμένη στόχευση. Ποια είναι αυτή; Μα, φυσικά, η συγκέντρωση της εξουσίας σε λίγα και, ως εκ τούτου, ελεγχόμενα χέρια. Η «αστικοποίηση» και της τοπικής εξουσίας.


Πώς γίνεται όμως αυτό; Πολύ απλά, όταν η εκλογή της τοπικής εξουσίας παύει να είναι τοπική, όταν δηλαδή οι υποψήφιοι δεν είναι ο Μήτσος και ο Γιώργος που τους ξέρει το χωριό «τι καπνό φουμάρουν», τότε το κριτήριο της ψήφου γίνεται αυτομάτως κομματικό: «Ποιος είναι του ΠΑΣΟΚ;». Τότε επίσης αποκτά ιδιαίτερη σημασία το ποιος υποψήφιος «θα πάρει το χρίσμα» αφού θα έχει την ενίσχυση του κομματικού μηχανισμού καθώς και ψήφους έτοιμες, χωρίς καμία προσπάθεια. Φυσικά, το σχέδιο αυτό έχει και άλλες παράπλευρες συνέπειες, όπως την αλλοίωση των τοπικοτήτων (νέα τοπωνύμια, νέες συνειδήσεις) αλλά και την αλλοίωση των πολιτικών τοποθετήσεων/διαχωριστικών, με τις οποίες δεν θα ασχοληθώ επί του παρόντος.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η προώθηση του «Καλλικράτη» ήταν η μία εκ των πρώτων και βασικών πρωτοβουλιών που πήρε η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πριν από ένα χρόνο ακριβώς – η άλλη ήταν η ενίσχυση της ελληνικής αστυνομίας με νέο προσωπικό, σε μια περίοδο που προσπαθεί εναγωνίως να μειώσει τα έξοδα και τους υπαλλήλους του κράτους! Έξι μήνες μετά από αυτές τις πρωτοβουλίες, η εξουσία παραδόθηκε και επισήμως σε πόλους εξουσίας εκτός Ελλάδας (μνημόνιο). Να θεωρήσουμε τυχαία άραγε την αλληλουχία;


Έστω! Ας είμαστε καλοπροαίρετοι. Το δήλωσε όμως ο ίδιος ο G. Papandreou στο «πονεμένο» μήνυμα-εκβιαστικό τελεσίγραφο που έστειλε στον ελληνικό λαό στη λεγόμενη «διακαναλική συνέντευξη» (sic), όπου ευθαρσώς δήλωσε ότι οι εκλογές της 7ης Νοεμβρίου δεν είναι δημοτικές: είναι εθνικές. Ζήτησε με άλλα λόγια ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τις επιλογές της ως σήμερα, προκειμένου να συνεχίσει με πιο εντατικούς ρυθμούς την πορεία εξόντωσης της χώρας μας, απειλώντας με πρόωρες –και αντισυνταγματικές ως τέτοιες*- εκλογές αν αυτό δεν γίνει. Κι ας διερρήγνυε τα ιμάτιά του λίγους μήνες πριν ότι ο «Καλλικράτης» θα ενισχύσει τις τοπικές κοινωνίες.


Αλήθεια, τι ανάγκασε τον «πρωθυπουργό» να δηλώσει τόσο ευθαρσώς το ψέμα/σχέδιο της κυβέρνησής του; Μα φυσικά, το ότι όλα τα σχέδια ακολουθούν ενίοτε απρόβλεπτες κατευθύνσεις. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, αν και το σχέδιο «Καλλικράτης» πήγαινε καλά, με την έννοια ότι κανένα κόμμα δεν το κατήγγειλε με ουσιαστικό τρόπο (π.χ. απέχοντας από τις εκλογές και παροτρύνοντας την τοπική κοινωνία να διαμορφώσει λαϊκές συνελεύσεις αμφισβητώντας στην πράξη την όποια κεντρική εξουσία), με άλλα λόγια η συγκέντρωση εξουσίας θα διαμορφωθεί όπως σχεδιάστηκε, αυτό που ξέφυγε από τον έλεγχο είναι πια το ΠΟΙΟΣ θα συγκεντρώσει αυτή την εξουσία. Η κυβέρνηση γνωρίζει, αλλά και τα στοιχεία δείχνουν ότι το ΠΑΣΟΚ πιθανόν να μην καρπωθεί αυτή την υπερσυγκεντρωμένη εξουσία καθώς έχουν διαμορφωθεί σε αρκετούς δήμους ισχυρές αντιπολιτευτικές συμμαχίες. Δεδομένης, λοιπόν, της ουσιαστικής πρόθεσης της κυβέρνησης να ελέγξει καλύτερα όλους τους πόλους εξουσίας της χώρας προκειμένου η εθνική κυριαρχία να παραδοθεί στην παγκόσμια αγορά οριστικά και με τον μικρότερο δυνατό κόπο, πλέον ήταν αναγκασμένη να προβεί στις εκβιαστικές δηλώσεις που έκανε προσφάτως ο «πρωθυπουργός» ως ύστατη προσπάθεια να συσπειρώσει τον κόσμο γύρω από το ΠΑΣΟΚ – αν και όχι ύστατη ακριβώς, είχαμε και "τρομοκρατικά" χτυπήματα από τα ΜΜΕ χθές (δείτε άρθρο από το Αξιοπρέπεια και Αντοχή)


Ο G. Papandreou ζήτησε τη νομιμοποίηση των πολιτικών επιλογών για το μνημόνιο μέσω της ενίσχυσης του ΠΑΣΟΚ στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Νοεμβρίου. Είναι νομίζω σαφές τι πρέπει να κάνουμε.

* Άρθρα 53 §1 και 41 §2 του Συντάγματος: «Οι βουλευτές εκλέγονται για τέσσερα συνεχή έτη που αρχίζουν από τη μέρα των γενικών εκλογών» (αρ. 53 §1). Επίσης, μπορεί να γίνει διάλυση της Βουλής και διενέργεια πρόωρων εκλογών μόνο σε περίπτωση «εθνικού θέματος εξαιρετικής σημασίας» (αρ. 41 §2).

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: «Είναι σαφές τι πρέπει να κάνουμε», είπα. Είναι έτσι, ή το μόνο σαφές είναι τι να μην κάνουμε – εν προκειμένω να μην ενισχύσουμε το ΠΑΣΟΚ; Θέλω να πω, η πιο συνειδησιακά ορθή κίνηση θα ήταν η μη συμμετοχή στις εκλογές, καθώς έτσι ο ίδιος ο λαός αναιρεί την πολυπόθητη νομιμοποίηση στο συγκεκριμένο πολιτικό σύστημα. Βέβαια, αν και πολιτικά ορθή, μια τέτοια κίνηση θα είχε νόημα μόνο αν γινόταν από σημαντική μερίδα του πληθυσμού ώστε πράγματι να απονομιμοποιεί το πολιτικό σύστημα, και μόνο αν συνοδευόταν από αντίστοιχες τοπικές πρωτοβουλίες συμμετοχής των πολιτών στα κοινά. Δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να αποτελεί τάση (η πραγματική αποχή βρίσκεται ως τώρα στο 5% περίπου), οπότε το αποτέλεσμα θα είναι απλώς η μη προσμέτρηση των σχετικά μεμονωμένων πολιτών που απέχουν στο τελικό εκλογικό αποτέλεσμα (αφού η αποχή, όπως και τα λευκά-άκυρα δεν προσμετρούνται στην καταμέτρηση των ψήφων – διαβάστε περισσότερα εδώ). Ενδεχομένως λοιπόν να αποτελεί λύση μόνο για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου σε ένα χωριό ή κοινότητα διαμορφώνεται δυναμικά και συλλογικά αυτή η τάση. Η άλλη επιλογή είναι η συμμετοχή στις εκλογές και η απάντηση στην κυβέρνηση μέσα από το ίδιο της το εκλογικό παιχνίδι: απόρριψη των επιλογών της και ενίσχυση των πιο ανεξάρτητων συμμαχιών. Φυσικά, όσο εύκολο κι αν ακούγεται αυτό, ενέχει προβλήματα καθώς εμπίπτει στην αρχική εκβιαστική λογική. Καλείται, για παράδειγμα, κανείς να απορρίψει κάποιον υποψήφιο επειδή είναι ΠΑΣΟΚ ακόμη και αν η τοπική κοινωνία τον θεωρεί άξιο. Ή καλείται να ψηφίσει κάποια συμπαράταξη μικρών κομμάτων, όχι συνειδησιακά αλλά λόγω… μεγέθους. ΟΚ, θα έλεγα ότι αυτές είναι ανεκτές παράπλευρες απώλειες. Στο μόνο που θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή είναι στο εξής, που μου επισήμανε φίλος: σε αρκετές περιφέρειες «κατεβαίνει» ο επίσημος του ΠΑΣΟΚ, αλλά και ο ανεξάρτητος (ο «αντάρτης») του ΠΑΣΟΚ. Όποιος απ’ τους δύο κι αν πάει στον δεύτερο γύρο, είναι σαφές ότι ο εσωκομματικός του αντίπαλος θα δώσει «γραμμή» να τον ψηφίσουν. Κι έτσι το ΠΑΣΟΚ βγαίνει κερδισμένο. Ένα είναι σίγουρο: όποια επιλογή κι αν κάνει κανείς, η αυτοοργάνωση και απορρύθμιση της συγκεντρωτικότητας πρέπει να γίνει από τα κάτω, από τους ίδιους τους πολίτες με την επίμονη στάση και συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων. Είτε με την αποχή είτε με την επιλογή ανεξάρτητων συμμαχιών, από την επομένη των εκλογών θα πρέπει δυναμικά να απαιτήσουμε τη συμμετοχή μας στα δημοτικά συμβούλια και στη λήψη αποφάσεων.