![]() Με ρωτάνε συχνά, «Σε τι αναφέρεται το βιβλίο σου;» και δυσκολεύομαι να απαντήσω. Στην ελευθερία. Στην πολιτική… «Στην πολιτική;» αντιδρούν με έναν αποδοκιμαστικό μορφασμό. Ναι! Διότι πολιτική δεν είναι ο σφετερισμός, η καταπίεση, η υποκρισία. Η πολιτική δηλώνει κάθε δραστηριότητα του πολίτη. Είναι η εγρήγορση, η συμμετοχή, η επικοινωνία, η συνέπεια. Και η απαξίωση των πολιτών για την πολιτική καλλιεργείται εντέχνως από τους σφετεριστές της ελευθερίας, ώστε να αφήνονται να παίξουν το «παιχνίδι» μόνοι τους. Με τους δικούς τους όρους. Η αποσπασματική, μεμονωμένη εμπειρία θα βρει τη θέση της μέσα σ’ έναν κύκλο. Πώς σχετίζεται, για παράδειγμα, η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης με τις πυρκαγιές; Η τριτοβάθμια εκπαίδευση με τον ρατσισμό; Οι σχέσεις των δύο φύλων με την επικράτηση των θρησκειών; Η εξουσία και το κράτος με τη μεθοδευμένη παράλυση του Συντάγματος; Ο εξανθρωπισμός του ατόμου με την καλλιέργεια του φόβου; Η τρομο-κρατία με τη δημο-κρατία; Η σιωπή με την ενοχή; Και όλα αυτά μεταξύ τους; Το βιβλίο αυτό αποτελεί αυτοέκδοση. Η αυτοέκδοση υπήρξε μια επιλογή εκ των πραγμάτων επιβεβλημένη τόσο για λόγους πνευματικής ανεξαρτησίας, όσο και για λόγους οικονομικής αυτοτέλειας αλλά και αισθητικής αρτιότητας. Παρόλα αυτά, οι εκδόσεις Κέδρος μου έκαναν την τιμή να συμπεριλάβουν την ανεξάρτητη έκδοσή μου στον κατάλογο προώθησης και διανομής των βιβλίων τους, και τις ευχαριστώ γι' αυτό. Μια επισήμανση που πρέπει να γίνει αφορά τον τρόπο ανάγνωσης του βιβλίου. Αν και οι διάφορες θεματικές με τις οποίες ασχολείται δημιουργούν μια σχετική αυτοτέλεια στα επιμέρους κεφάλαια που επιτρέπει την αποσπασματική ανάγνωσή του, εντούτοις μια τέτοια ανάγνωση θα στερούσε τον αναγνώστη από την βασική κατανόηση που επιδιώκει αυτή η αφήγηση: του πώς σχετίζονται τα πράγματα μεταξύ τους. Το βιβλίο αυτό πρέπει να αντιπετωπιστεί ως ακριβώς αυτό που είναι, ένα ημερολόγιο, μια ιστορία που η αρχή της μπορεί να είναι αναγκαία για την πλήρη κατανόηση της πορείας και του τέλους της. Τα κεντρικά επιχειρήματα του βιβλίου αυτού θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα εξής: - Όλα είναι ένα, μέρη ενός αδιιάσπαστου κύκλου, συν-όλου. Οι διάφορες πτυχές της κοινωνικής συνύπαρξης και της θεσμικής συγκρότησης συναντώνται και η καθημερινότητα, για παράδειγμα, της ατομικής δραστηριοποίησης σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα του πολιτικού συστήματος. - Η σιωπή είναι συνενοχή. Έτσι λέει και το γνωστό σύνθημα, αλλά είναι σαφές άραγε τι σημαίνει σιωπή, πώς σιωπά και πώς μιλά κανείς, και τι σημαίνει η ανάληψη της προσωπικής ευθύνης. Η ανάληψη της προσωπικής ευθύνης στην πράξη αποτελεί, φυσικά, ακόμα ένα βασικό ζητούμενο στο Ταξίδι στη Σαμοθράκη. - Η Ελευθερία: τη βασικό διακύβευμα, το κεντρικό μέλημα του βιβλίου μου. Η Ελευθερία ως πρόταγμα, ως δράση, ως ευθύνη. Σε άμεση συνάρτηση με την Ελευθερία, η εξουσία η οποία χρησιμοποιεί τον φόβο ως μέσο εδραίωσής της μέσω της διασύνδεσης των διάφορων φορέων της (πολιτικών θρησκευτικών επικοινωνιακών, κλπ); - Και ο σεβασμός: απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε συζήτηση και επικοινωνία. Όπως καθίσταται σαφές, η επίκαιρη θεματολογία του Πολιτικού Ημερολογίου στοχεύει στο να ενημερώσει και να ανοίξει μια συζήτηση με ελεύθερους όρους, έξω από τα προσδιορισμένα πλαίσια της περιχαρακωμένης συζήτησης που γίνεται από τα μαζικά κέντρα εξουσίας και προπαγάνδας. Ορισμένα αποσπάσματα από το βιβλίο: Με την απαραίτητη διευκρίνηση ότι στο βιβλίο αυτό εναλλάσσονται η αφηγηματική διήγηση και η θεωρητική επεξήγηση, η έρευνα και η προσωπική άποψη-τοποθέτηση και, συνεπώς, οποιοδήποτε κείμενο δεν μπορεί να θεωρηθεί ενδεικτικό της θεματολογίας του, θα παραθέσω ορισμένα αποσπάσματα. Εντούτοις, τα περισσότερα από αυτά είναι ενδεικτικά του τρόπου με τον οποίον η αφήγηση και οι Παρενθέσεις δίνουν τη θέση της η μία στην άλλη. [Περιεχόμενα και εισαγωγή]: αυτό είναι το βασικότερο απόσπασμα από το βιβλίο διότι, στα περιεχόμενα μπορεί ο αναγνώστης να δει μια σχεδόν πλήρη περιγραφή της θεματολογίας του βιβλίου, και στην εισαγωγή καταγράφεται η αφετηρία του βιβλίου και ο χαρακτήρας του. Κεφάλαιο 1: [Περί φόβου]: η πρώτη και σημαντικότερη παρένθεση, και έννοια, όλου του πολιτικού ημερολογίου. [Πάρνηθα-Πολίτης]: μια μικρή αφήγηση της επομένης της πυρκαγιάς της Πάρνηθας, μαζί με μια χαρακτηριστική ενάλλαγη με μια παρένθεση για την έννοια του πολίτη. [Μπουρίνι-τηλεοπτική αναπαραγωγή του...]: μια περιγραφή ενός καλοκαιρινού μπουρινιού, η αναπαραγωγή του από τις οθόνες της τηλεόρασης, και η κυριαρχία των συσκευών -και των δανείων- στη ζωή μας. Το κείμενο αυτό καταλήγει σε μία παράνθεση για τις τράπεζες και τα δάνεια, από το οποίο παρθέτω εδώ [Τράπεζες/Δάνεια] ένα μικρό απόσπασμα δύο σελίδων αναφορικά με το γιατί η λειτουργία των τραπεζών είναι αναγκαία για το πολιτικό σύστημα και για το ψευδοεπιχείρημα της... ελεύθερης αγοράς. Κεφάλαιο 2: [Ρατσισμός]: αν η ρίζα του κάθε ρατσισμού βρίσκεται στη σχέση αντιπαλότητας που διαμορφώνει πάντα το "Εμείς και οι Άλλοι", αυτό το σύντομο κείμενο δεν μπορεί παρά να είναι χαρακτηριστικό αυτού. Ως παράδειγμα χρησιμοποιώ την φαινομενικά άκακη κατηγοριοποίηση των Γκρούβαλων, στο νησί της Ικαρίας. Στο κεφάλαιο αυτό χρησιμοποιείται ευρέως το παράδειγμα της ελεύθερης κατασκήνωσης τόσο ως διαφορετικού τρόπου έκφρασης και διακοπών όσο και ως ζήτημα ελευθερίας. Στα τρία αποσπάσματα που παρατίθενται, η ελεύθερη κατασκήνωση εξετάζεται υπό το πρίσμα της τουριστικής ανάπτυξης [κατασκήνωση&ανάπτυξη], υπό το πρίσμα της ρύπανσης [κατασκήνωση&ρύπανση] και υπό το τελικό πρίσμα της θεσμικής απαγόρευσής της [κατασκήνωση&νόμος]. Κεφάλαιο 3: [Οι Μύγες]: Η πυρκαγιά στη δυτική Πελοπόνησσο έκαψε πολλές χιλιάδες στρέμματα γης. Γιατί, και πως αντέδρασαν οι Έλληνες; Σε αυτό το κεφάλαιο επιχειρείται η απάντηση, μέσω δύο χαρακτηριστικών παρενθέσεων: η μία είναι από τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη, και η άλλη από το θεατρικό "Οι Μύγες", του Σάρτρ. [Παραμύθι]: Κι ένα μικρό παραμύθι, μια παραλλαγή του Λυχναριού του Αλλαντίν που προέκυψε τυχαία... Κεφάλαιο 4: [Το σκάνδαλο των ομολόγων]: όπως είναι ίσως γνωστό, σχεδόν την επαύριο της πυρκαγιάς στην Πελοπόνησσο ο Δήμος Ζαχάρως και η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου ανακοίνωσαν την παραχώρηση 2.600 στρεμμάτων "για τουριστική αξιοποίηση". Καθώς διαβάζουμε και αναλύουμε φράση προς φράση το Δελτίο Τύπου, διαπιστώνουμε την "προσωπική παρέμβαση του κ. Πέτρου Δούκα". Ο οποίος μας είναι ήδη γνωστός από μια άλλη υπόθεση... Κεφάλαιο 5: ["Νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες..."]: "Νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες θα δημιουργηθούν στην περιοχή", αναφέρει το Δελτίο Τύπου που εξέδωσαν ο Δήμος Ζαχάρως και η ΚΕΔ. Η ανάλυση αυτής της φράσης αποδείχτηκε πως είχε περισσότερο... ζουμί απ' όσο φανταζόμουν. Κι επειδή το συγκεκριμένο θέμα, που οδήγησε σε ένα ολόκληρο κεφάλαιο, αποτελεί προϊόν (και) δημοσιογραφική έρευνας και, επίσης, αποτελεί πληροφορία που αφορά την ανάπτυξη που έχει σχεδιαστεί για την Ελλάδα καθώς και τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007, το παραθέτω αυτούσιο. Κεφάλαιο 6: [Οι Εθνικοί μας στόχοι]: τι συμβαίνει ότι ορισμένοι επικαλούνται τα εθνικά μας συμφέρονται και ορίζουν τους στόχους του έθνους; Μία απάντηση μέσω του παραδείγματος των Ολυμπιακών και των Μεσογειακών αγώνων. [Το καμουφλάρισμα της Αρχαίας Ολυμπίας]: η είδηση που δεν έγινε "Ειδηση" ποτέ από τα μέσα μαζικής... ενημέρωσης. [Η συσσωρευμένη οργή]: για πρώτη φορά μετά από καταστροφικό γεγονός, δεν κυκλοφόρησαν ανέκδοτα που να χλευάζουν το γεγονός. Και η οργή παρέμεινε συσσωρευμένη διατηρώντας μια κοινωνία σε κάτασταση αναμονής: για την έκρηξη - αυτήν που όταν ήρθε, "όλοι" κοιτούσαν δήθεν απορημένοι! Κεφάλαιο 7: Στο 7ο κεφάλαιο αναλύεται το πολιτικό μας σύστημα, η κοινοβουλευτική δημοκρατία, τόσο θεωρητικά, όσο και ιστορικά και εμπειρικά. Σε αυτή τη μικρή εισαγωγή, [εισαγωγή του κεφαλαίου 7] επεξηγώ τον τρόπο προσέγγισης που θα ακολουθήσω σε αυτό το κεφάλαιο. [Η ελληνική σημαία]: σε αυτό το αμιγώς πολιτικό κεφάλαιο θα αναφερθούν εκτενώς οι πολιτικές ιδεολογίες. Επεξηγώντας την ιδεολογία του εθνικισμού, χρησιμοποιώ το παράδειγμα της ελληνικής σημαίας και της δυσφορίας που νιώθούν αρκετοί Έλληνες στο ενδεχόμενο να την κρατά στις παρελάσεις μη-ελληνικής καταγωγής μαθητής, προκειμένου να αναδειχτούν οι αντιφάσεις που δημιουργεί ο ίδιος ο εθνικισμός. [H FYROM και το βέτο]: στο ίδιο πλαίσιο αναφέρεται και το παράδειγμα της διένεξης της Ελλάδας με την FYROM και το βέτο που άσκησε η Ελλάδα στην ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ. [Η φιλελεύθερη "κυριαρχία"]: στο εκτενές αυτό κείμενο, όπου εξετάζονται οι βασικές πολιτικές ιδεολογίες, υποστηρίζω ότι ο φιλελευθερισμός όχι απλώς δεν είναι η κυρίαρχη ιδεολογία σήμερα αλλά και, αντιθέτως, υφίσταται σημαντική συρρίκνωση από το 1990, οπότε και ξεκίνησαν οι θριαμβολογίες περί οριστικής κυριαρχίας του. Μάλιστα, όπως προσπαθώ να αποδείξω, τόσο ο φιλελευθερισμός όσο και ο αναρχισμός, υφίστανται μια συστηματική συκοφάντηση και παρανόηση που, μερικώς, σχετίζεται με το ότι υπερασπίζονται πρωταρχικώς την Ελευθερία. [O Juliani]: αναλύοντας την περίπτωση βίας και καταστολής στην περίπτωση της Γένοβας το 2001, παραθέτω εδώ ένα πολύ μικρό σχόλιο για τη δολοφονία του νεαρού Carlos Juliani. [Η ευθύνη των βουλευτών]: ο... Δικηγόρος του Διαβόλου και η ευθύνη των θεσμικών φορέων της πολιτικής ζωής έναντι της παραβίασης του Συντάγματος; [Άρθρο 13 του Συντάγματος]: ένα μικρό παράδειγμα καθημερινής παραβίασης του Συντάγματος μέσα απ' το άρθρο 13 (περί θρησκευτικής ελευθερίας και απαγόρευσης του προσυλητισμού). [Η διάκριση των εξουσιών,ο διαχωρισμός μπάτσων-αστυνομικών]: σε αυτό το απόσπασμα αναφέρονται δύο διαφορετικά μεταξύ τους ζητήματα. Το ένα αφορά την έννοια της διάκρισης των εξουσιών ως θεμελιακής σημασίας για τη διασφάλιση των δημοκρατικών διαδικασιών σε ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα. Το άλλο αφορά την λειτουργία της αστυνομίας και το πότε και πώς τα όργανά της από λειτουργοί υπεράσπισης της εννομης τάξης μετατρέπονται σε "μπάτσους". [Γιατί παραβιάζεται το Σύνταγμα;]: αυτό είναι ένα ερώτημα του οποίου η απάντηση έρχεται μέσα από το ίδιο το κείμενο του Συντάγματος! [Η κοινοβουλευτική ολιγαρχία]: στο κλείσιμο του κεφαλαίου συνοψίζονται τα βασικά συμπεράσματα αναφορικά με την κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα, τα οποία συμπυκνώνονται στο ότι το πολιτικό μας σύστημα αλλιώς ορίζεται, στην θεωρία, και αλλιώς είναι στην πράξη. Κεφάλαιο 8: [Το Πολιτικό μας Σύστημα (ΙΙ)]Το συγκεκριμένο κεφάλαιο ασχολείται με το ζήτημα της αντίδρασης των πολιτών μέσα στο υπάρχον πολιτικό σύστημα, τις θεωρητικές και πραγματικές εναλλακτικές που έχουν. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται και το θέμα της πολιτικής βίας, ατομικής ή μαζικής. Δεδομένου ότι η παρουσίαση ενός κομματιού απ' το κεφάλαιο δεν θα μπορούσε να εκθέσει το επιχείρημα συνολικά, και δεδομένης επίσης της "λεπτότητας" του ζητήματος, το παραθέτω ολόκληρο. Όμως, η ανάγνωση αυτού του κεφαλαίου προϋποθέτει ότι έχει προηγηθεί η ανάλυση του προηγούμενου. Σε αυτό το κεφάλαιο υπάρχει επίσης το ντοκουμέντο [Απαγόρευση κυκλοφορίας το 1997]: παράθεση του εγγράφου-απόφασης του αστυνομικού διευθυντή της Χαλκιδικής με την οποία απαγόρευε την κυκλοφορία των πολιτών. Οι πολίτες αντιδρούσαν στις -παράνομες και με απόφαση του ΣτΕ- εξορύξεις χρυσού που θα γίνονταν στην περιοχή από ιδιωτική εταιρεία! Κεφάλαιο 9: Επανερχόμενοι στην ημερολογιακή καταγραφή της αφήγησης, ως μέρος της ανάλυσης των πρόωρων και αντισυνταγματικών εκλογών του Σεπτεμβρίου 2007 αναλύονται ορισμένα ζητήματα αναφορικά με το κομματικό μας σύστημα και τις πρακτικές των ίδιων των κομμάτων του κοινοβουλίου. [Η ευθύνη του ΠΑ.ΣΟ.Κ.]: μπροστά στην πιο ανίκανη κυβέρνηση των τελευταίων τριών δεκαετιών, της Νέας Δημοκρατίας, ποια ήταν η αντίδραση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., και ποια η συνολική του ευθύνη για την ανοχή των πολιτών; ένα μικρό κείμενο επ' αυτού. [Οι αθέατες πλευρές της αύξησης των εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση], ή πώς σχετίζεται η μαζική παραγωγή πτυχιούχων με την ανεργία, τον ρατσισμό και την υπογεννητικότητα! [Η πραγματική αποχή στο 5-10%]: όπως προκύτπει από τα επίσημα στοιχεία, η αποχή κυμαίνεται περίπου στο 25% κατά τις τελευταίες εκλογικές διαδικασίες. Είναι όμως πραγματικός ο αριθμός; [Ο ΛΑ.Ο.Σ.]: ο ΛΑ.Ο.Σ. είναι ένα κόμμα της άκρας δεξιάς που παρουσιάζεται ως λαϊκό και απειλεί με μηνύσεις όποιον το αποκαλέσει ακροδεξιό. Γιατί και πώς λανσάρει το "φιλολαϊκό προφίλ" του, και ποιος ο ρόλος των ΜΜΕ στην εκλογική του επιτυχία; [Το ΑΕΔ και η προσφυγή των πολιτών]: τι αποφάσισε το ΑΕΔ το 2008 όταν κάποιοι πολίτες προσέφυγαν σε αυτό λόγω της αντισυνταγματικότητας των εκλογών; Το Κεφάλαιο 10 είναι από μόνο του μια μικρή παρένθεση, εξόχως σημαντική αλλά που θα πρέπει να διαβαστεί ως κατακλείδα του βιβλίου. Φυσικά, το ίδιο, για ευνόητους λόγους, αφορά και τον Επίλογο. [Συνολικά, έχουν παρατεθεί οι 300 σελίδες, από τις 620, του βιβλίου, συμπεριλαμβανομένου και του κεφαλαίου 5 και 8] Κάθε συγγραφική απόπειρα καλείται να αντιμετωπίσει μια πρόκληση, που δεν είναι άλλη από την έκδοση ενός αλάθητου βιβλίου. Αυτό όμως είναι, δυστυχώς, ένα στοίχημα εκ προοιμίου χαμένο, χωρίς καν να συμπεριλάβουμε τα τυχόν προβλήματα και λαθάκια που προκύπτουν από την επιμέλεια ή το λάθος χτύπημα του πληκτρολογίου! Σε αυτό το σημείο, λοιπόν, θα επισημαίνω τα σημεία όπου υπάρχει κάποιο λάθος που θεωρώ σημαντικό. Σε αυτή την προσπάθεια, σημαντικές θα είναι και οι υποδείξεις των αναγνωστών. |